Advies gezondheidszorgdoelstellingen aan de Algemene Raad van het RIZIV
14-04-2025
De Commissie Gezondheidszorgdoelstellingen heeft vandaag haar advies bezorgd aan de Algemene Raad van het RIZIV over de definiëring van na te streven gezondheidszorgdoelstellingen in het kader van de begroting van de verplichte ziekteverzekering. Dat gebeurde door de commissie die is samengesteld uit vertegenwoordigers van de academische en wetenschappelijke wereld en die van de gezondheidszorginstellingen. Enkel de wetenschappelijke actoren hebben stemrecht. Wettelijk moet de Algemene Raad van het RIZIV de prioritaire doelstellingen vastleggen binnen de vooropgestelde termijn van 90 dagen volgend op de eerste Regeringsverklaring van een nieuwe federale regering. Zo kunnen het RIZIV en de nieuwe regering in de keuzes rond de verplichte ziekteverzekering uitgaan van een brede en samenhangende visie.
Op deze pagina:
Acht prioritaire gezondheidszorgdoelstellingen
De Commissie gaf haar advies en identificeerde 8 gezondheidszorgdoelstellingen, waarvan twee transversale doelstellingen die een continue wisselwerking hebben met de overige 6 doelstellingen. De Commissie benadrukte dat het maken van drastische vooruitgang op het vlak van deze eerste twee transversale gezondheidszorgdoelstellingen onontbeerlijk is voor de realisatie van de daaronder geformuleerde gezondheidszorgdoelstellingen, gelabeld als prioritaire beleidsdomeinen.
De transversale gezondheidszorgdoelstellingen betreffen:
- GZD1. Betere verzameling en uitwisseling van data, zowel op macroniveau om het zorgbeleid te informeren als op patientniveau voor beter geintegreerde zorg.
- GZD2. Verhogen van de doelmatigheid onder meer door het wegwerken van grote onverklaarbare variaties in medische praktijken.
De prioritaire beleidsdomeinen betreffen:
- GZD 3. Betere organisatie van eerstelijnszorg en afstemming van de verschillende zorglijnen door de vorming van multidisciplinaire zorgteams en toepassing van principes van populatiemangement.
- GZD 4. Persoonsgerichte zorg en verhoogde betrokkenheid van de patiënten in functie van hun levensdoelen en verbetering van de gezondheidsgeletterdheid van de bevolking.
- GZD 5. Betere financiële toegankelijkheid van zorg voor iedereen en wegwerken van onverklaarde verschillen in de behandeling van verschillende socioeconomische groepen.
- GZD6. Hervorming van de gezondheidsberoepen, waarbij bestaande tussenschotten tussen formele kwalificaties doorbroken worden met voldoende aandacht voor het welzijn van de professionals.
- GZD 7. Meer inzetten op sensibilisering, preventie en screening, waarbij samenwerking tussen federale en de gefedereerde entiteiten in duidelijke akkoorden wordt verankerd.
- GZD 8. Speciale aandacht voor sectoren waar verschillende problematieken samenkomen: tand- en mondzorg, en geestelijke gezondheidszorg.
Daarnaast identificeerde de Commissie nog een aantal belangrijke aandachtspunten die minder aan bod komen in de huidige wetenschappelijke literatuur, met name ecologische duurzaamheid van het gezondheidszorgsysteem en het respect voor zeldzame ziekten.
Hoe ging de commissie te werk?
De bepaling van de gezondheidszorgdoelstellingen is vertrokken vanuit de bestaande wetenschappelijke evidentie over de relatie tussen kenmerken van het zorgsysteem en zorgprocessen enerzijds en resultaten voor de Quintuple Aim-doelstellingen anderzijds.
Uit de meest recente performantierapporten (Gerkens et al., 2024, Bouckaert et al., 2020), werden indicatoren gehaald waar de performantie van België te wensen overlaat. Deze bevindingen werden aangevuld met de belangrijkste bevindingen verworven in het project “meerjarenbegroting voor de verzekering voor geneeskundige verzorging 2022-2024”. De resulterende werkpunten voor ons gezondheidszorgsysteem werden vervolgens binnen de commissie besproken en gegroepeerd rond specifieke beleidsdomeinen.
De volgende stappen
Dit advies is een eerste stap in de richting van een beleid dat vertrekt van expliciete gezondheidszorgdoelstellingen. In de eerste fase tekent de Algemene Raad de grote krijtlijnen uit waarbinnen de brede gezondheidszorgdoelstellingen voor deze legislatuur kunnen gesitueerd worden. In een volgende fase zullen hieruit specifieke doelstellingen voortvloeien, die daarna vertaald moeten worden in concrete indicatoren. De Commissie Gezondheidszorgdoelstellingen zal hiervoor expertengroepen samenstellen.
De volgende jaren evalueert de commissie de vooruitgang in functie van die concrete doelstellingen twee keer per jaar in rapporten die voor iedereen toegankelijk zijn.
De commissie geeft slechts een advies. Het bepalen van de voor de legislatuur prioritaire gezondheidszorgdoelstellingen binnen het kader van de verplichte ziekteverzekering behoort tot de verantwoordelijkheid van de Algemene Raad, die rekening houdt met dit advies en met de budgettaire context. De vastgelegde prioriteiten worden al meegenomen bij de begrotingsbesprekingen voor 2026.
Gezondheidsdoelstellingen (GD) versus gezondheidszorgdoelstellingen (GZD)
Een gezondheidsdoelstelling mikt op een verbetering van de gezondheid van de bevolking en op het verhogen van de algemene performantie en efficiëntie van het gezondheidsbeleid in ruime zin, d.w.z. met het oog op de levenskwaliteit in zijn verschillende dimensies. Hierbij gaat het om lange-termijn strategische doelstellingen.
De huidige Belgische GD zijn vastgelegd door de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid. Er wordt uitgegaan van drie grote gezondheidsdoelen:
- Het verlengen van de levensduur in goede gezondheid
- Het verminderen van de gezondheidsongelijkheden tussen de meest en de minst bevoorrechte bevolkingsgroepen
- Het verzekeren van een zo gezond mogelijke leefomgeving.
De gezondheidszorgdoelstellingen zijn operationele doelstellingen. Zij beogen de implementatie van de specifieke GD via gerichte interventies in zorgprocessen en zorgstructuren.
Een gezondheidszorgdoelstelling is een doelstelling die bijdraagt tot het realiseren van een gezondheidsdoelstelling en die erin voorziet dat het gezondheidszorgsysteem zijn centrale rol zo goed en duurzaam als mogelijk kan vervullen om de gezondheid van de gehele bevolking te verbeteren op basis van:
- hun gezondheidsbehoeften,
- de verbetering van de door het individu ervaren kwaliteit van de zorgverlening
- het efficiënter gebruiken van de beschikbare middelen
- de vermindering van de sociale ongelijkheden op het vlak van gezondheid
- en het verbeteren van het welzijn van de zorgverleners.
Meer info
Het volledige advies van de Commissie Gezondheidszorgdoelstellingen.