Recht op het sociaal statuut als arts en apotheker-klinisch bioloog

Wat is het sociaal statuut?

Het sociaal statuut omvat twee voordelen die u als arts of als apotheker-klinisch bioloog kan krijgen: het sociaal voordeel en het conventievoordeel.

Als u het wettelijk pensioen nog niet hebt opgenomen, kan u aanspraak maken op het sociaal voordeel.

Heeft u het wettelijk pensioen opgenomen, maar blijft u actief als zorgverlener, dan kan u aanspraak maken op het conventievoordeel.

Wat is het sociaal voordeel?

Het sociaal voordeel is de jaarlijkse bijdrage van het sociaal statuut die wij storten aan een verzekeringsonderneming waarmee u een contract voor een vervangingsinkomen bij invaliditeit en/of een pensioenovereenkomst hebt afgesloten.

Uw contract moet uiterlijk afgesloten zijn op 31 december van het premiejaar waarop het sociaal voordeel betrekking heeft.

Extra mogelijkheid voor de artsen:
In de plaats van een jaarlijkse bijdrage die wordt gestort aan een verzekeringsinstelling, kan u kiezen om het recht op een pensioen ingeval van rust en/of overleving te reserveren bij onze Dienst Geneeskundige Verzorging.

Let op: Dit gereserveerde recht is een uitdovend systeem. U kan bij onze dienst sinds premiejaar 2017 enkel nog een recht op pensioen reserveren als u dat al een eerste keer gedaan had voor een eerder premiejaar.

Wat is het conventievoordeel na pensioenopname?

Het conventievoordeel is de jaarlijkse bijdrage van het sociaal statuut die wij na uw pensioenopname rechtstreeks storten op het door u in ProGezondheid opgegeven rekeningnummer.

U hebt recht op dit conventievoordeel vanaf het premiejaar waarin u uw wettelijk rustpensioen hebt opgenomen op voorwaarde dat u actief blijft als zorgverlener.

Bijvoorbeeld: U neemt het wettelijk rustpensioen op in 2024. In 2024 verwerken wij echter het sociaal statuut voor premiejaar 2023, dus zullen wij het premiebedrag van het sociaal statuut nog storten in uw contract bij de verzekeringsmaatschappij. Het is dus noodzakelijk dat uw contract in ProGezondheid aan uw premiedossier voor 2023 gelinkt blijft. U kan met uw verzekeringsmaatschappij contact opnemen voor de uitbetalingsmodaliteiten van dit premiebedrag. In 2025, wanneer wij het sociaal statuut voor premiejaar 2024 verwerken, zullen wij u het conventievoordeel voor 2024 uitbetalen op uw rekeningnummer.

Let op: Als u uw wettelijk rustpensioen hebt opgenomen vóór 1 januari 2016 kan u wel nog sociale voordelen aanvragen voor storting in een vrij aanvullend pensioen zelfstandigen (VAPZ), afgesloten vóór 1 januari 2016.

Wat zijn de voorwaarden om recht te hebben op het sociaal statuut?

Om het sociaal voordeel of het conventievoordeel te kunnen ontvangen, moet u aan de volgende voorwaarden voldoen:

1. U moet tot het nationaal akkoord artsen-ziekenfondsen of tot de overeenkomst apothekers-biologen-verzekeringsinstellingen toegetreden zijn:
   • hetzij voor de uitoefening van uw volledige beroepsactiviteit;
   • hetzij onder de voorwaarden van tijd en plaats die u aan ons hebt meegedeeld. (Dit is enkel mogelijk voor artsen.)
     
     U moet voor het hele premiejaar tot het akkoord toegetreden zijn, behalve voor het jaar waarin we uw RIZIV-nummer toekennen.
     
     Wij verifiëren deze informatie op basis van de gegevens die geregistreerd zijn bij onze diensten. Zorg ervoor dat uw toetredingsstatus in ProGezondheid steeds up-to-date is.
      
2. U hebt een erkenning als huisarts, arts-specialist of apotheker-klinisch bioloog of u hebt een goedgekeurd stageplan om die erkenning te krijgen.
   
   Artsen die een RIZIV-nummer hebben met een bevoegdheidscode voor artsen zonder bijzondere beroepstitel en huisartsen op basis van verworven rechten worden hier gelijkgesteld met erkende artsen.
    
3. U moet uw activiteit in het kader van de wet betreffende de verplichte ziekteverzekering gedurende het hele jaar effectief uitgeoefend hebben.
   
   De effectieve uitoefening toetsen wij af aan de hand van een minimale activiteitsdrempel die u in het premiejaar moet bereiken.
    
4. In geval van een sociaal voordeel dat betaald wordt in een contract bij een verzekeringsonderneming of pensioeninstelling moet uw contract uiterlijk op 31 december van het premiejaar waarop het sociaal voordeel betrekking heeft afgesloten zijn.

Als u echter in de loop van het premiejaar bepaalde sancties werden opgelegd, kunt u geen aanspraak maken op het sociaal statuut.

Wat zijn de activiteitsdrempels?

De minimale activiteitsdrempel drukken wij op 2 manieren uit:

1. Als u een klinische activiteit uitoefent die de verplichte ziekteverzekering individueel ten laste neemt, dan geldt als drempel een minimumbedrag aan nomenclatuurverstrekkingen, aangerekend aan de verplichte ziekteverzekering tijdens het premiejaar. Dat minimumbedrag varieert per specialisme. Deze verstrekkingen zijn:
   • ofwel aangerekend op uw eigen naam (profielgegevens)
   • ofwel legaal aangerekend op naam van een andere arts of apotheker-klinisch bioloog.

Vanaf het premiejaar 2021 zijn de activiteitsdrempels voor apothekers-biologen (in opleiding) en het bedrag van hun premie gelijk aan die van artsen-biologen.

2. In een minimale gemiddelde wekelijkse beroepsactiviteit van 13 uur per week, enkel in volgende situaties:
   • U levert prestaties die de verplichte ziekteverzekering ten laste neemt, maar die niet aangerekend zijn op uw eigen naam of op naam van een andere arts of apotheker-klinisch bioloog omdat ze niet per prestatie worden aangerekend.
   • U werkt samen met de verplichte ziekteverzekering om klinische taken te vervullen die de verplichte ziekteverzekering niet ten laste neemt, maar die wel bijdragen tot de uitvoering ervan.

De wekelijkse beroepsactiviteit in kwestie is zeer breed en omvat verschillende functies zoals:

• Een arts die een preventieve klinische activiteit uitoefent, zonder de behandelende arts te zijn. Bijvoorbeeld: schoolgeneeskunde, abortusarts in centra voor gezinsplanning, arts bij Kind & Gezin, ...;
• Een klinische activiteit in een ziekenhuisomgeving. Bijvoorbeeld: hoofdartsen, afdelingshoofden en equivalenten, zaalartsen, ...;
• Arts in een gespecialiseerd centrum (revalidatiecentra, dagcentra, GGZ, ...) of woonzorgcentrum (bijvoorbeeld als CRA);
• Arts werkzaam als hygiënist;
• Arts die de transfusiegeneeskunde beoefent.

Wij beschikken enkel over de profielgegevens; dat zijn de verstrekkingen die op uw naam zijn aangerekend aan de verplichte ziekteverzekering. Voor de andere verstrekkingen vragen wij u om, tijdens de declaratieperiode (in juli - augustus), ons de informatie te bezorgen die nodig is voor een goede beoordeling van uw situatie:

• Als uw activiteit wettelijk op naam van een andere arts  of apotheker-klinisch bioloog werd aangerekend, bezorgt u ons:
  • het bewijs van deze juridische constructie;
  • een verklaring op eer van de andere arts of apotheker-klinisch bioloog waarin wordt vermeld welk aandeel van de verstrekkingen/profielgegevens aan u wordt toegekend. U kan hiervoor volgend voorbeeldformulier gebruiken.
• Als uw activiteit niet per prestatie werd aangerekend, dan bezorgt u ons een schriftelijk bewijs van het aantal uren dat u deze activiteit uitoefende. Voor deze types activiteit kan u volgend voorbeeldformulier gebruiken.

U kunt de activiteitsdrempel bereiken door een cumul van uw aangerekende verstrekkingen en uw gemiddelde wekelijkse beroepsactiviteit. In dit geval zullen we uw activiteit berekenen als een totaal van de breuken ten aanzien van de respectievelijke activiteitsdrempel.

Uitzondering:

U hoeft geen activiteitsdrempel te bereiken als:

• u op 1 januari van het premiejaar minder dan 5 jaar een RIZIV-nummer heeft dat voorbehouden is voor een erkend huisarts, erkend arts-specialist of erkend apotheker-klinisch bioloog
• of als u in de loop van het premiejaar een door de bevoegde instantie erkende stage volgt.

We verifiëren deze informatie aan de hand van uw bevoegdheidscode (= laatste drie cijfers van uw RIZIV-nummer). Zo zal u bijvoorbeeld niet beschouwd worden als arts/apotheker-klinisch bioloog in opleiding als u niet de bevoegdheidscode van een arts/apotheker-klinisch bioloog in opleiding heeft.
Reflecteert uw bevoegdheidscode uw werkelijke situatie niet? Voeg dan het bewijs hiervan toe aan uw premie-aanvraag tijdens de declaratieperiode (in juli en augustus).

Inactiviteit

De minimale activiteitsdrempel verminderen we proportioneel, in verhouding tot het aantal dagen inactiviteit* in de loop van het premiejaar. De vormen van inactiviteit die we in aanmerking nemen zijn reglementair bepaald (in art. 7 en 9 § 4 van het KB van 05/05/2020).

* De totale periode van inactiviteit mag niet het hele premiejaar omvatten. Voert u tijdens een periode van arbeidsongeschiktheid toch een beroepsactiviteit uit, met toestemming van de adviserend arts van uw ziekenfonds? Dan kan u aanspraak maken op het sociaal statuut, als u de drempel bereikt. De drempel zal echter niet verminderd worden.

U heeft in 2024 in een medisch huis gewerkt?

Werkt u als werknemer in het medisch huis? Dan zullen wij uw activiteitsgegevens ontvangen via onze authentieke bronnen en deze automatisch meenemen in de berekening van het sociaal statuut.

Werkt u als zelfstandige in het medisch huis? Dan zal u een schriftelijk bewijs van uw activiteit moeten toevoegen aan uw premievraag tijdens de maand juli of augustus.

U kan deze activiteit in uw premieaanvraag in ProGezondheid terugvinden onder het type ‘prestaties in uren’.

Welk bedrag ontvangt u?

Voor het premiejaar 2024 zijn de bedragen van het sociaal statuut vastgelegd op:

• 5.881,81 euro bij volledige toetreding tot het akkoord
• 2.774,59 euro bij gedeeltelijke toetreding

Let op:

• Bent u voor het premiejaar volledig toegetreden tot het akkoord en bereikt u de helft van de activiteitsdrempel, dan hebt u recht op het bedrag bij gedeeltelijke toetreding. 
• Bent u gedeeltelijk toegetreden tot het akkoord en bereikt u de helft van de activiteitsdrempel, dan hebt u geen recht op de premie.
• Heeft u op 31 december 2024 een RIZIV-nummer als arts/apotheker-klinisch bioloog in opleiding? Dan wordt het bedrag van uw premie verhoogd tot 7.916,68 euro.
• Als u een opleiding volgt die geen toegang geeft tot een bevoegdheidscode als arts/apotheker-klinisch bioloog in opleiding, dan zal u premie berekend worden op basis van de bereikte activiteitsdrempel en uw conventiestatuut.

Als u het recht op een pensioen bij onze dienst reserveert, dan is het bedrag afhankelijk van het aantal jaren dat u voor dit systeem koos. 
Vanaf 1 januari 2024 zijn de volgende bedragen van toepassing als u gedurende 30 jaar voor het gereserveerde recht koos:

• 7.040,02 euro voor het rustpensioen
• 5.866,85 euro voor het overlevingspensioen

Koos u minder dan 30 jaar voor het gereserveerde recht? Dan zal dit bedrag vermenigvuldigd worden met een breuk die als teller het aantal jaren dat u voor het gereserveerde recht koos, en als noemer het getal dertig heeft.

De uitbetaling van uw gereserveerde rechten kan u aanvragen door onze dienst te contacteren via de contactgegevens onderaan deze pagina.

Hoe verloopt de aanvraagprocedure?

Een groot deel van de gegevens worden automatisch toegevoegd zodat u zo weinig mogelijk stappen moet ondernemen voor het aanvragen van uw sociaal statuut.
Om de verwerking van uw dossier zo vlot mogelijk te laten verlopen, vragen wij u daarom om uw administratief dossier steeds up-to-date te houden via ProGezondheid en om uw gegevens en/of uw contracten binnen de wettelijke termijnen te controleren.

Bijzonderheden:

• Heeft u het wettelijk rustpensioen nog niet opgenomen? De verzekeringsmaatschappij bij wie u bent aangesloten stuurt ons op continue basis contractgegevens door.
• Heeft u het wettelijk rustpensioen wel opgenomen (voor of tijdens het premiejaar), maar werkt u nog verder als zorgverlener? Dan zal het conventievoordeel gestort worden op het rekeningnummer dat u via ProGezondheid heeft doorgegeven. U kan dit rekeningnummer beheren via de module ‘Financiële gegevens’.

De verschillende stappen voor premiejaar X

• In de loop van februari/maart van het premiejaar X+1 starten wij de campagnes op voor premiejaar X.
  Als u aan de basisvoorwaarden voldoet, dan krijgt u een e-mail op het moment dat uw premiedossier beschikbaar is. Dit dossier kan u consulteren via ProGezondheid > ‘Mijn Services’ > ‘Sociaal statuut’.
  
  U heeft dan de mogelijkheid om:
  • Uw contractgegevens die door uw verzekeringsmaatschappij zijn doorgegeven te consulteren en een contract te koppelen aan uw premiedossier. (Bijvoorbeeld wanneer er meerdere contracten beschikbaar zijn.)
    Zorg ervoor dat uw contract uiterlijk op 15 juni van het premiejaar X+1 correct is gekoppeld aan uw premiedossier.
  • Na te kijken of u aan de basisvoorwaarden voldoet: geconventioneerd, actief in het kader van de ziekteverzekering, etc.
  • De premie te weigeren.
     

  Als uw contractgegevens niet volledig of incorrect zijn moet u contact opnemen met uw verzekeraar.
  Als de administratieve gegevens in uw dossier niet volledig of incorrect zijn, dan kan u met ons contact opnemen via de contactgegevens onderaan deze pagina. (Bijvoorbeeld wanneer wij niet op de hoogte zijn van de opname van uw wettelijk pensioen.)
   

• Begin juli van het premiejaar X+1: Wij maken automatisch uw premieaanvraag aan en berekenen op welk bedrag u volgens onze gegevens recht heeft (= het evaluatieresultaat).
  
  Dit zal gebeuren op basis van uw profielgegevens en de gegevens van externe authentieke bronnen, zoals RSZ en RSVZ.
  
  Wij brengen u per e-mail op de hoogte van uw evaluatieresultaat.
  
  Let op: de aanvraag wordt enkel automatisch aangemaakt als u aan de basisvoorwaarden voldoet en er een contract (voor niet-gepensioneerde zorgverleners) of een rekeningnummer (voor gepensioneerde zorgverleners) aan uw premiedossier gekoppeld is op 15 juni van het premiejaar X+1.
   
• Tijdens de maanden juli en augustus van het premiejaar X+1 (= de declaratieperiode): U kan uw evaluatieresultaat raadplegen in ProGezondheid en, indien gewenst, extra informatie toevoegen aan uw dossier.
  • Heeft u recht op het maximumbedrag? Dan hoeft u niets te ondernemen.
  • Heeft u geen recht op het maximumbedrag
    • U bent hiermee akkoord: Dan kan u dit al aanvaarden in uw premiedossier. Dit kan de (eventuele) uitbetaling van de premie versnellen.
    • U bent hiermee niet akkoord? Dan kan u ons t.e.m. 31 augustus van het premiejaar X+1 bijkomende (in)activiteitsgegevens bezorgen via uw premiedossier in ProGezondheid. Wij zullen op basis van deze gegevens uw dossier opnieuw evalueren.
  • Werd er geen automatische aanvraag aangemaakt
    • omdat uw contractgegevens ontbraken? Neem dan contact op met uw verzekeraar zodat zij ons uw contractgegevens kunnen bezorgen. Van zodra het contract beschikbaar is in ProGezondheidkan u dit aan uw dossier linken en daarna manueel een aanvraag indienen t.e.m. 31 augustus van het premiejaar X+1.
    • omdat uw rekeningnummer ontbrak? Dan moet u een rekeningnummer te registreren in ProGezondheiden daarna manueel een aanvraag in te dienen t.e.m. 31 augustus van het premiejaar X+1.
    • omdat u niet aan de basisvoorwaarden voldoet? Dan kan u t.e.m. 31 augustus van het premiejaar X+1 manueel een aanvraag indienen en ons via uw premiedossier in ProGezondheid bijkomende gegevens bezorgen.
       
• Vanaf september van het premiejaar X+1 nemen wij een beslissing op basis van de gegevens uit onze authentieke bronnen en gegevens die u eventueel aan uw dossier heeft toegevoegd tijdens de declaratieperiode.
  
  Wij starten dan ook met de uitbetaling van de premie in het contract of op het rekeningnummer dat aan uw premiedossier werd gekoppeld.
  
  U heeft op dat moment ook de mogelijkheid om deze beslissing online te betwisten (binnen de 60 dagen na kennisgeving van onze beslissing).

Uw e-mailadres om te kunnen communiceren

Wij informeren u via e-mail over alle belangrijke gebeurtenissen in het kader van uw sociaal statuut (opstart van uw premiedossier, terbeschikkingstelling van het evaluatieresultaat, beslissing m.b.t. de toekenning van het sociaal statuut,…).

Houd er rekening mee dat dit het belangrijkste communicatiekanaal is binnen het RIZIV en dat informatie per post niet in elke fase wordt verzonden. Als u op de hoogte wil blijven van de voortgang van uw premiedossier, maar nog geen e-mailadres heeft opgegeven, kunt u dit nu doen via de module ‘Contactgegevens’ in ProGezondheid.

Bent u niet geïnformatiseerd?

In een overgangsperiode behouden wij nog enkele papieren informatiestromen:

• Als wij geen geregistreerd e-mailadres van u hebben, en in het geval dat wij voor u een automatische aanvraag hebben aangemaakt, dan sturen wij onze beslissing vanaf september via de post.

  Dit betekent dat u niet op de hoogte wordt gebracht zodra uw dossier beschikbaar is, noch als u niet voldoet aan de voorwaarden voor het opstarten van een automatische premieaanvraag. We vragen u daarom om uw dossier zeker zelf op te volgen tussen maart en augustus van premiejaar X+1.
   

• Om een beslissing via de post te betwisten moet u het betwistingsformulier verzenden via aangetekend schrijven binnen de 60 dagen na kennisgeving van onze beslissing.

Opgelet: als u niet gepensioneerd bent, moet uw verzekeringsonderneming ons uw contract wel altijd via digitale weg bezorgen. Uw verzekeringsonderneming werkt hiervoor met ons samen in het kader van het project InfoSS.

U oefent meerdere beroepen uit?

Als u meerdere beroepen uitoefent, maakt u mogelijks ook aanspraak op het sociaal statuut voor een ander beroep. Het is echter niet mogelijk om meerdere voordelen te cumuleren. Daarom kennen wij u steeds het hoogste bedrag toe waarop u aanspraak kan maken.

Opgelet: voor elk van uw RIZIV-nummers zal een premie-aanvraag aangemaakt worden, als u aan alle voorwaarden voldoet (basisvoorwaarden én een gekoppeld contract of rekeningnummer). Als dat niet het geval is, kan u zelf een aanvraag aanmaken via ProGezondheid > ‘Mijn Services’ > ‘Sociaal statuut’ vóór 31 augustus van het premiejaar X+1.

Het is dus mogelijk dat u niet voor al uw beroepen een automatische aanvraag ontvangt. Als u meerdere beroepen uitoefent, raden wij u aan om in juli of augustus van het premiejaar X+1 na te gaan of u effectief voor premiejaar X een aanvraag heeft voor het beroep waarvan u het sociaal statuut wil ontvangen.

U heeft toegang tot ProGezondheid voor al uw beroepen. Per beroep kan u steeds de status en de details van uw dossier voor het sociaal statuut raadplegen.

Het bedrag en de voorwaarden van het sociaal statuut variëren per beroepsgroep. U kan meer informatie terugvinden op onze webpagina’s voor: tandartsen, apothekers, verpleegkundigen, vroedvrouwen, kinesitherapeuten en logopedisten.

Een mandaat geven voor het online beheer van mijn sociaal statuut

U hebt de mogelijkheid om één of meerdere natuurlijke of rechtspersonen te mandateren om uw sociaal statuut online te beheren.

Zowel de mandaatnemer als uzelf kunnen de aanmaak van het mandaat opstarten. Dit gebeurt via het  beveiligde systeem "Self Service Mandates".