Interfederaal actieplan eGezondheid 2025-2027

EGezondheid, de motor van innovatie voor geintegreerde en toegankelijke zorg

eGezondheid is in volle ontwikkeling. Het domein van preventie, welzijn en gezondheidszorg staat de komende jaren immers voor een aantal urgente uitdagingen zoals de vergrijzing, de toenemende prevalentie van chronische aandoeningen en multimorbiditeit. 

De evolutie naar een meer geïntegreerde zorg vormt een cruciale hoeksteen van onze toekomstige aanpak op vlak van gezondheidzorg. Recent zijn hierrond reeds belangrijke stappen gezet, o.a. via het protocolakkoord interfederaal plan geïntegreerde zorg en verschillende programma's, zoals die voor zwangere vrouwen, kwetsbare personen en obesitas bij kinderen en jongeren,…

Dit actieplan heeft als doel de uitdagingen in de sector aan te pakken,  de nieuwe Belgische maatregelen rond geïntegreerde zorg te ondersteunen en burgers, professionals en zorginstellingen in eGezondheid te begeleiden.  Het streeft ernaar de kwaliteit, continuïteit en veiligheid van de zorg te verbeteren door middel van digitalisering, innovatie en de empowerment van alle betrokken actoren.

Wat zijn de concrete doelstellingen van dit plan?

De ambitie van dit actieplan is duidelijk: België moet een eGezondheid-architectuur ontwikkelen waarin de honderden bestaande ICT-componenten en -platformen op een transparante manier worden gedeeld met een groot aantal uiteenlopende actoren. Een belangrijke stap in de verwezenlijking van deze ambitie is de verdere ontwikkeling van het Belgische geïntegreerde patiëntendossier, het Belgian Integrated Health Record (BIHR).

Het geïntegreerde eGezondheidslandschap waarborgt de zorgcontinuïteit gedurende het volledige zorgtraject van een patiënt of burger, van begin tot eind, inclusief grensoverschrijdende uitwisseling van gezondheids(zorg)gegevens binnen de EU.

Binnen dit datalandschap krijgen burgers toegang tot hun eigen gezondheids(zorg)informatie via een  dashboard, wat hen meer controle over hun zorg en gezondheid biedt. Tegelijkertijd bevordert dit geïntegreerd ecosysteem de samenwerking tussen zorgbeoefenaars door de interoperabiliteit te verbeteren.

Dit resulteert in minder administratieve lasten en creëert meer ruimte voor persoons- en doelgerichte zorg.

Wat zijn de verschillende stappen?

Dit actieplan bevat een aantal cruciale stappen die in de periode 2025-2027 moeten worden gezet. Er wordt binnen dit actieplan in parallel gewerkt op drie assen:

• Doorgezette ontwikkeling van de basisdiensten van het eHealthplatform (as 1), dewelke als fundament dienen voor talrijke eGezondheidsprojecten binnen dit actieplan.
• Operationalisering van BIHR (as 2): Het verder operationaliseren van het BIHR wordt binnen dit actieplan geconcretiseerd in de ‘BIHR Werkomgeving’ (BWO). Deze BW0 omvatten de verdere ontwikkeling van de authentieke databronnen en het optimaliseren van de benodigde componenten (via software interfaces) voor het linken, raadplegen, visualiseren en registreren van gegevens. Hiervoor is het noodzakelijk om de verschillende lopende eGezondheidsprojecten te coördineren en samenhang en verbanden te creëren, zodat de werking van het BIHR effectief en operationeel mogelijk wordt.
• Afstemming met inhoudelijke programma’s (as 3): De coördinatie van eGezondheidsprojecten moet in lijn zijn met inhoudelijke programma’s die worden geïnitieerd binnen België, niet in het minst geïntegreerde zorg. Het is essentieel dat de eGezondheidsprojecten de vereisten voor de succesvolle uitvoering van deze programma’s vaststellen, terwijl de programma’s op hun beurt de aanvullende technische eisen aangeven die nodig zijn voor een efficiënte implementatie.

De ambities binnen dit actieplan zijn enkel mogelijk door een robuuste interfederale samenwerking, die de basis vormt voor een gezamenlijke uitvoering van de doelstellingen op verschillende niveaus. Om de uitvoering van deze roadmap effectief te coördineren, is in dit actieplan een interfederale governance opgezet (cf. As 1 en 2).

Om de afstemming met inhoudelijke programma’s rond geïntegreerde zorg te waarborgen (cf. As 3), is het cruciaal een verbinding te leggen met de bestaande governance van geïntegreerde zorg, zonder deze volledig te integreren. Dit zorgt voor een betere afstemming tussen de projecten onderling en met de programma’s op de verschillende niveaus (federaal, gewestelijk en gemeenschappelijk), zodat de inspanningen gezamenlijk en in dezelfde richting worden gestuurd.

Het Actieplan eGezondheid 2025-2027 bouwt zo voort op het vorige actieplan, met een versterkte focus op de operationele uitvoering en het bevorderen van synergiën tussen lopende eGezondheidsprojecten en inhoudelijke programma’s. Het Actieplan eGezondheid 2025-2027 is daarmee niet alleen een strategisch plan, maar ook een essentiële stap in de richting van een toekomstbestendig en efficiënt geïntegreerd eGezondheidslandschap voor België.

Governance : Belang van interfederale samenwerking

De doorgedreven en geïntegreerd eGezondheid landschap binnen preventie, welzijn en gezondheidszorg, impliceert de noodzaak aan interfederale coördinatie en samenwerking om synergiën te maximaliseren. Daarnaast is deze samenwerking essentieel om de volgende redenen:

• Persoonsgerichte aanpak: Gezondheidszorg, welzijn, preventie, gaan om dezelfde persoon, deze beleidsdomeinen zetten daarom best de persoon centraal en zorgen voor een goed en naadloos geïntegreerd coherent aanbod. Deze domeinen hebben ook een sterke impact op elkaar en met andere sectoren zoals economie, infrastructuur, onderwijs, … (“Health in all policies”);
• Mobiliteit: De mobiliteit van burger en zorgactor die zich waar dan ook in het land kan bevinden en vestigen noodzaakt dat de benodigde diensten en data regio overschrijdend beschikbaar zijn en naadloos integreren (conceptueel, taal, look & feel, vorming, …);
• Effectiviteit en efficiëntie: Middelen zijn beperkt, zowel financieel als menselijk. Samenwerken en beleid en middelen afstemmen zal daarom lonend zijn en de burger ten goede komen. Bovendien laat samenwerking die vertrekt van de levensdoelen van de persoon toe om projecten en tools te ontwikkelen die beantwoorden aan reële noden bij zorggebruiker, gezondheids(zorg)beoefenaar en gezondheids(zorg)instelling, hetgeen de adoptie ten goede komt;
• Afstemming tussen strategie en wetgeving: ze worden best op elkaar afgestemd om elkaar tegenwerkende initiatieven en dynamieken te voorkomen;
• Beschikbaarheid van data: Uit een gezamenlijke visieoefening blijkt dat een sterke samenwerking nodig is tussen federaal, gemeenschappen en gewesten om de beschikbaarheid van gezondheids(zorg)data te garanderen, en dit zowel voor federaal, interfederaal en Europees gebruik;
• Coherente sturing: Coherentie in de aansturing van allerlei partners en stakeholders, zodat initiatieven en prioriteiten op elkaar worden afgestemd, moet de outcome ten goede komen;

Interfederale samenwerking kan alleen succesvol zijn als deze gebaseerd is op wederzijds respect voor ieders verantwoordelijkheden en de mogelijkheid tot het ontwikkelen van eigen beleid. Om de interfederale samenwerking mogelijk te maken wordt hieronder een mogelijke governance voor het actieplan eGezondheid weergegeven, met bijzondere aandacht voor de interfederale governance organen die zich situeren op de volgende niveaus:

(1) Het (politiek/administratief) strategisch niveau – beslissingsorganen

(2) Het tactische en operationele niveau – coördinerende, voorbereidende en uitvoerende organen

Zoals eerder omschreven zal in het kader van dit actieplan in eerste instantie voornamelijk gesproken worden over volgende programma’s:

• Interfederaal programma perinatale zorg
• Interfederaal programma kwetsbare personen
• Interfederaal programma obesitas bij kinderen & jongeren
• Programma thuishospitalisatie